IELTS WT2: importance of financial planning for mental well-being – Bài mẫu Band 6-9 & phân tích

Trong vài năm trở lại đây, chủ đề quản lý tài chính cá nhân và sức khỏe tinh thần xuất hiện dày đặc trong IELTS Writing Task 2. Lý do rất dễ hiểu: khủng hoảng chi phí sinh hoạt, nợ sinh viên, mất việc làm khiến người trẻ căng thẳng; cùng lúc, nhận thức về mental well-being (sức khỏe tinh thần) tăng mạnh. Bài viết này giúp bạn làm chủ chủ đề Importance Of Financial Planning For Mental Well-being theo chuẩn thi thật: bạn sẽ có 3 bài mẫu (Band 8-9, 6.5-7, 5-6), phân tích chấm điểm chi tiết theo band descriptors, từ vựng trọng điểm, cấu trúc câu “ăn điểm”, và checklist thực hành.

Các đề liên quan đã xuất hiện trên những nguồn uy tín:

• IELTS Liz (Essay Questions – Education): “Financial education should be a mandatory component of the school curriculum. To what extent do you agree or disagree?”
• British Council (Task 2 sample on stress): “Stress is now a major problem in many countries. What are the causes of this stress and what can be done to reduce it?”
• IELTS-Blog (Recent exam questions archive): “Children should be taught how to manage money in school. Do you agree or disagree?”

Bài viết này chọn một đề phổ biến, dễ liên hệ tới tâm lý: nghĩa là bạn sẽ biết cách nối quản trị tài chính với việc giảm lo âu, tăng cảm giác an toàn và thịnh vượng tinh thần.

Minh họa tầm quan trọng của financial planning với mental well-being trong IELTS Writing Task 2

1. Đề Writing Part 2

Financial education should be a mandatory component of the school curriculum. To what extent do you agree or disagree?

Dịch đề: Nhiều người cho rằng giáo dục tài chính nên là phần bắt buộc trong chương trình học ở trường. Bạn đồng ý hay không đồng ý ở mức độ nào?

Phân tích đề bài:

• Dạng câu hỏi: Opinion (Agree/Disagree). Yêu cầu nêu quan điểm rõ ràng và nhất quán; có thể hoàn toàn đồng ý, hoàn toàn phản đối, hoặc đồng ý một phần (balanced).
• Thuật ngữ quan trọng:
  • Financial education: giáo dục tài chính (quản lý ngân sách, tiết kiệm, nợ, đầu tư cơ bản).
  • Mandatory component: phần bắt buộc, áp dụng rộng rãi, không tùy chọn.
  • School curriculum: chương trình học chính khóa, không phải hoạt động ngoại khóa.
• Lỗi thường gặp:
  • Lệch đề sang “money brings happiness” mà không bàn về “giáo dục tài chính” và “bắt buộc”.
  • Ví dụ quá cá nhân, thiếu tính khái quát, hoặc không kết nối tới mental well-being.
  • Thiếu giải pháp/điều kiện triển khai khiến lập luận yếu.
• Cách tiếp cận chiến lược:
  • Chọn lập trường sớm (e.g., đồng ý có điều kiện).
  • Dùng một đoạn phát triển mối liên hệ: quản lý tiền tốt → giảm lo âu, tăng cảm giác an toàn → cải thiện mental well-being.
  • Nêu rủi ro/phản biện (quá tải chương trình, khác biệt bối cảnh gia đình) và đề xuất cách triển khai thực tế (dự án, mô phỏng ngân sách, tích hợp liên môn).

Đề thi IELTS về financial education và stress trong đời sống hiện đại

2. Bài mẫu Band 8-9

Một bài Band 8-9 thường thể hiện lập trường nhất quán, ý tưởng sâu, ví dụ hợp lý, từ vựng chuẩn xác và cấu trúc linh hoạt nhưng tự nhiên.

Bài luận (khoảng 300 từ):

While schools can never be a panacea for every adult problem, making financial education compulsory is, in my view, not only desirable but also overdue. Sound money management is a life skill that underpins both economic security and mental well-being. When adolescents learn to budget, set aside an emergency fund, and understand interest on debt, they acquire practical tools that pre-empt financial anxiety later in life.

To begin with, personal finance is uniquely consequential because household decisions are frequent, high-stakes, and cognitively demanding. Without guidance, many young adults drift into overdrafts or high-interest credit, which correlates with chronic stress and sleep disruption. By contrast, a curriculum that teaches students to distinguish needs from wants, plan for irregular expenses, and automate savings can safeguard peace of mind. Crucially, such instruction should be experiential: project-based simulations, mock salaries, and portfolio trackers make trade-offs tangible and anchor abstract concepts like compound interest.

Critics argue that timetables are already overloaded and that parents should shoulder this duty. This objection is partly valid; however, relying on families entrenches inequality because financial literacy often mirrors socio-economic background. A universal, school-based programme is therefore a levelling intervention. Moreover, integration solves the scheduling problem: budgeting in mathematics, consumer rights in civics, and behavioural traps—such as impulsive spending—in psychology. Such cross-curricular design enhances coherence rather than adding clutter.

Finally, it is important to calibrate expectations. Financial education will not eliminate all stressors, yet it can reduce avoidable distress by helping students build buffers and seek advice early. In the long run, cohorts who enter adulthood with a plan are less vulnerable to predatory lending, better prepared for shocks, and more capable of aligning money with values. For these reasons, mandating financial education is a prudent policy that promotes both economic resilience and psychological health.

Phân tích Band điểm

Tiêu chí	Band	Nhận xét
Task Response (Hoàn thành yêu cầu)	9	Trả lời đúng trọng tâm “mandatory financial education”, lập trường rõ ràng, phản biện và giới hạn kỳ vọng; phát triển ý sâu và có tính chính sách.
Coherence & Cohesion (Mạch lạc & Liên kết)	8	Bố cục 4 đoạn rõ ràng; liên kết logic mượt (By contrast, Finally). Một vài ý nén dày nhưng vẫn theo dõi được nhờ câu chủ đề mạnh.
Lexical Resource (Từ vựng)	8	Từ vựng học thuật chính xác: levelling intervention, behavioural traps, predatory lending; collocations chuẩn: safeguard peace of mind. Rất ít lặp từ.
Grammatical Range & Accuracy (Ngữ pháp)	8	Đa dạng cấu trúc: mệnh đề quan hệ, cụm phân từ, câu điều kiện ngầm; chính xác cao. Một vài câu dài nhưng không mơ hồ.

Các yếu tố giúp bài này được chấm điểm cao

• Nối thẳng financial planning với mental well-being bằng lập luận nhân-quả rõ ràng.
• Phản biện công bằng và đưa giải pháp tích hợp liên môn, tăng tính thực tiễn.
• Ví dụ dạy học cụ thể: mock salaries, portfolio trackers → minh họa cách áp dụng.
• Collocations giàu sức thuyết phục: safeguard peace of mind, reduce avoidable distress.
• Dùng thuật ngữ tài chính đúng chỗ: compound interest, overdrafts, high-interest credit.
• Viết câu chủ đề cô đọng, định hướng đoạn hiệu quả.
• Giới hạn kỳ vọng chính sách (calibrate expectations) → sắc thái học thuật.

Cấu trúc bài luận Band 8-9 về tài chính và sức khỏe tinh thần

3. Bài mẫu Band 6.5-7

Đặc điểm: Lập trường rõ, luận điểm hợp lý, nhưng chiều sâu phân tích và độ tinh luyện chưa bằng Band 8-9; từ vựng học thuật tương đối tốt, có vài chỗ lặp.

Bài luận (khoảng 260 từ):

I agree that financial education should be compulsory because it prepares teenagers for real-life decisions and can reduce stress later on. When students learn how to plan a monthly budget and avoid unnecessary debt, they are less likely to feel overwhelmed by bills and unexpected expenses.

Firstly, money choices happen every week, from buying a phone to paying transport. If schools teach students to separate needs from wants and to save a small amount consistently, they will create good habits. These habits can bring a sense of control, which supports mental health. For example, a simple lesson on emergency funds and interest rates can show why saving early matters.

On the other hand, some people say parents should take responsibility, and the timetable is already full. This is true to an extent, but not all parents have the knowledge or time to teach. Therefore, a short but well-designed programme in schools could fill the gap. It could be integrated with maths and citizenship so that it does not add too much pressure on students.

In conclusion, schools should include financial education because it gives young people essential life skills and reduces avoidable stress. While it will not solve every problem, it can make a practical difference by helping students plan, save, and ask for advice when necessary. In this way, compulsory lessons on budgeting and basic consumer rights are a realistic step to support both their future finances and their mental well-being.

Phân tích Band điểm

Tiêu chí	Band	Nhận xét
Task Response (Hoàn thành yêu cầu)	7	Trả lời đủ ý, có phản biện và ví dụ. Tuy nhiên phân tích tác động đến mental well-being chưa sâu.
Coherence & Cohesion (Mạch lạc & Liên kết)	7	Bố cục rõ, câu chủ đề tốt; từ nối cơ bản (“Firstly”, “On the other hand”, “In conclusion”). Liên kết đôi chỗ còn lặp.
Lexical Resource (Từ vựng)	7	Có collocations đúng: monthly budget, emergency funds, avoidable stress. Vẫn lặp “teach/learn” và “parents”.
Grammatical Range & Accuracy (Ngữ pháp)	7	Câu ghép và phức dùng khá chính xác; đôi chỗ câu đơn liên tiếp làm nhịp hơi đều. Ít lỗi sai.

So sánh với bài Band 8-9

• Chiều sâu: Band 8-9 có ví dụ triển khai mô phỏng thực tế (project-based) và thuật ngữ chuyên sâu; Band 7 dừng ở mức khái quát.
• Từ vựng: Band 8-9 dùng cụm học thuật tinh tế (levelling intervention); Band 7 dùng từ vựng đúng nhưng ít sắc thái.
• Liên kết: Band 8-9 đa dạng hóa chuyển đoạn và xây nền logic; Band 7 dùng connectors cơ bản, ít biến hóa.
• Phản biện: Band 8-9 không chỉ nêu phản biện mà còn đề xuất tích hợp liên môn; Band 7 chỉ gợi ý chung chung.

4. Bài mẫu Band 5-6

Đặc điểm: Ý chưa phát triển sâu, ví dụ mơ hồ, từ vựng hạn chế, có lỗi ngữ pháp/collocation, liên kết yếu. Dưới đây cố tình giữ lỗi điển hình của người học Việt.

Bài luận (khoảng 260 từ):

Many people think schools should teach finance, and I mostly agree. Students today face money problems, so if they learn about budget, they will feel better and not stress. Money is very important for happiness, so education about it is good.

Firstly, schools can add a subject about money. It make students know how to use money correctly. They can save some money every month and not buy unnecessary things. Also, they can understand interest is very high and very danger. If they have this knowledge, they will not worry too much and have good mental health.

However, there are some problems. Parents should teach children at home, and the schedule in school is already full. Students will more stress if adding new subject. But I think a short course is enough. Teachers can tell them what to do, like “do not borrow money” and “always save money”, then everything is ok. In the future life, money is the king, and with finance education, people will become success and happy.

In conclusion, I agree schools should include finance. This will make students relax, because they know how to use money. Even the programme is short, it will help them so much.

Phân tích Band điểm

Tiêu chí	Band	Nhận xét
Task Response (Hoàn thành yêu cầu)	6	Có quan điểm và lý do nhưng phát triển nông, ví dụ chung chung; liên hệ mental well-being hời hợt.
Coherence & Cohesion (Mạch lạc & Liên kết)	6	Chia đoạn cơ bản; liên kết yếu, lặp ý; câu chủ đề chưa định hướng rõ.
Lexical Resource (Từ vựng)	5	Collocation sai/không tự nhiên: money is the king, very danger; phạm vi từ vựng hẹp, lặp từ.
Grammatical Range & Accuracy (Ngữ pháp)	5	Lỗi chia động từ, mạo từ, tính từ/trạng từ; câu thiếu chuẩn hóa.

Những lỗi sai của bài – phân tích & giải thích

Lỗi sai	Loại lỗi	Sửa lại	Giải thích
Money is very important for happiness	Collocation sáo mòn	Financial stability can contribute to happiness	Tránh tuyên bố tuyệt đối, dùng diễn đạt học thuật hơn.
It make students know	Chia động từ	It makes students understand	Chủ ngữ số ít → makes; dùng understand tự nhiên hơn.
interest is very high and very danger	Tính từ/trạng từ	interest rates can be high and very dangerous	“Danger” là danh từ; cần “dangerous”; thêm “rates”.
Students will more stress	So sánh sai	Students will be more stressed	Cần “be” và dạng phân từ “stressed”.
money is the king	Collocation không tự nhiên	money plays a significant role	Diễn đạt trung tính, học thuật hơn.
become success and happy	Từ loại	become successful and happy	“Success” là danh từ; cần tính từ “successful”.
finance education	Dùng sai danh từ	financial education	Tính từ đúng là “financial”.
Even the programme is short	Mệnh đề nhượng bộ	Even if the programme is short	Cần “if” để tạo mệnh đề điều kiện/nhượng bộ.

Cách Cải Thiện Từ Band 6 Lên Band 7

• Làm rõ quan điểm và phát triển 2 luận điểm chính, mỗi luận điểm có ví dụ cụ thể (e.g., emergency fund giúp giảm lo âu khi bệnh tật).
• Sửa collocations: replace “money is the king” → “financial security is a foundation for peace of mind”.
• Nâng cấp từ vựng chủ đề: budgeting, emergency fund, debt burden, financial anxiety.
• Đa dạng cấu trúc: thêm mệnh đề nhượng bộ, mệnh đề quan hệ, cụm phân từ.
• Rà soát lỗi cơ bản: mạo từ (a/an/the), chia động từ ngôi 3 số ít, tính từ/trạng từ.

5. Từ vựng quan trọng cần nhớ cho importance of financial planning for mental well-being

Từ/Cụm từ	Loại từ	Phiên âm	Nghĩa tiếng Việt	Ví dụ (English)	Collocations
financial literacy	n.	/faɪˈnænʃl ˈlɪtərəsi/	hiểu biết tài chính	Financial literacy helps teenagers avoid costly mistakes.	promote/build/improve financial literacy
budgeting	n.	/ˈbʌdʒɪtɪŋ/	lập ngân sách	Effective budgeting can reduce financial anxiety.	monthly budgeting, zero-based budgeting
emergency fund	n.	/ɪˈmɜːrdʒənsi fʌnd/	quỹ khẩn cấp	An emergency fund provides peace of mind during crises.	build/maintain/tap an emergency fund
financial anxiety	n.	/faɪˈnænʃl æŋˈzaɪəti/	lo âu tài chính	Debt can trigger financial anxiety and insomnia.	reduce/trigger/cope with financial anxiety
debt burden	n.	/det ˈbɜːrdn/	gánh nợ	A heavy debt burden undermines mental well-being.	heavy/crippling debt burden
discretionary spending	n.	/dɪˈskreʃəneri ˈspendɪŋ/	chi tiêu tùy ý	Cutting discretionary spending frees up savings.	cut/limit discretionary spending
peace of mind	n.	/piːs əv maɪnd/	sự an tâm	Insurance offers peace of mind for families.	safeguard/offer peace of mind
predatory lending	n.	/ˈpredətɔːri ˈlendɪŋ/	cho vay săn mồi	Education protects youth from predatory lending.	avoid/fall into predatory lending
trade-off	n.	/ˈtreɪd ɒf/	đánh đổi	There is a trade-off between saving and consumption.	accept/consider a trade-off
opportunity cost	n.	/ˌɒpərˈtuːnəti kɒst/	chi phí cơ hội	Opportunity cost clarifies smarter choices.	calculate/consider opportunity cost
long-term outlook	n.	/ˌlɔːŋ tɜːrm ˈaʊtlʊk/	tầm nhìn dài hạn	A long-term outlook reduces impulsive decisions.	adopt/maintain a long-term outlook
safeguard	v.	/ˈseɪfɡɑːrd/	bảo vệ	A budget safeguards mental health under pressure.	safeguard rights/health/finances
cultivate resilience	v. phr.	/ˈkʌltɪveɪt rɪˈzɪliəns/	nuôi dưỡng khả năng hồi phục	Savings cultivate resilience against shocks.	cultivate emotional/financial resilience
In the long run	linker	/ɪn ðə lɔːŋ rʌn/	về lâu dài	In the long run, small savings add up.	—
By contrast	linker	/baɪ ˈkɒntrɑːst/	trái lại	By contrast, no plan invites chaos.	—

6. Cấu trúc câu dễ “ăn điểm cao”

1. Câu phức với mệnh đề phụ thuộc

• Công thức: Mệnh đề chính + when/if/because/although + mệnh đề phụ.
• Ví dụ từ bài Band 8-9: When adolescents learn to budget…, they acquire practical tools that pre-empt financial anxiety.
• Vì sao ghi điểm: Nêu quan hệ nhân-quả/thời gian rõ, logic chặt.
• Ví dụ bổ sung: Although finances are personal, public policy shapes choices. If schools integrate finance into maths, uptake will rise.
• Lỗi thường gặp: Thiếu dấu phẩy sau mệnh đề phụ đứng đầu; dùng thì không nhất quán.

2. Mệnh đề quan hệ không xác định (non-defining relative clause)

• Công thức: Danh từ, which/who + mệnh đề bổ sung, …
• Ví dụ: household decisions are frequent, high-stakes, and cognitively demanding, which correlates with chronic stress.
• Lợi điểm: Bổ sung thông tin mượt, nâng cao mật độ ý.
• Ví dụ: Financial literacy, which many schools neglect, is essential. Debt, which accumulates silently, can destabilize families.
• Lỗi thường gặp: Quên dấu phẩy; dùng “that” thay cho “which”.

3. Cụm phân từ (participial phrases)

• Công thức: V-ing/V-ed + cụm bổ nghĩa, đặt đầu/cuối câu.
• Ví dụ: Relying on families entrenches inequality…
• Lợi điểm: Nén thông tin, câu gọn mà giàu nội dung.
• Ví dụ: Facing rising costs, students need guidance. Designed well, the programme adds no burden.
• Lỗi: Dangling participle (chủ ngữ của cụm không trùng với chủ ngữ câu).

4. Câu chẻ (Cleft sentences)

• Công thức: It is/was + phần nhấn mạnh + that/who + mệnh đề.
• Ví dụ: It is a universal, school-based programme that is a levelling intervention.
• Lợi điểm: Nhấn mạnh luận điểm cốt lõi.
• Ví dụ: It is practical instruction that changes behaviour. It was budgeting skills that gave them control.
• Lỗi: Lạm dụng khiến văn gượng.

5. Câu điều kiện nâng cao (mixed/embedded conditions)

• Công thức: If + hiện tại đơn, mệnh đề chính (nhiều dạng); hoặc điều kiện ngầm.
• Ví dụ: If schools teach students to distinguish needs from wants, they can safeguard peace of mind.
• Lợi điểm: Nêu hệ quả chính sách rõ ràng.
• Ví dụ: If implemented nationwide, outcomes would improve. Without guidance, young adults drift into debt.
• Lỗi: Sử dụng thì sai (if + will).

6. Đảo ngữ nhấn mạnh

• Công thức: Not only + trợ động từ + S + V, but also…
• Ví dụ: …making financial education compulsory is not only desirable but also overdue.
• Lợi điểm: Nhấn mạnh, tạo nhịp điệu thuyết phục.
• Ví dụ: Not only does budgeting reduce waste, it also lowers stress. Rarely do schools teach behavioural traps.
• Lỗi: Quên đảo trợ động từ sau Not only.

[internal_link: Cách viết bài Causes & Solutions trong Task 2]

7. Checklist Tự Đánh Giá

• Trước khi viết:
  • Xác định dạng đề: Opinion/Discussion/Causes–Solutions.
  • Chọn 2 luận điểm chính liên kết tài chính → mental well-being.
  • Ghi nhanh ví dụ thực tế (emergency fund, debt traps, budgeting apps).
• Trong khi viết:
  • Mỗi đoạn 1 ý chính, câu chủ đề rõ.
  • Dùng 2-3 collocations chủ đề/đoạn.
  • Kết nối phản biện + giải pháp triển khai (integrated curriculum).
• Sau khi viết:
  • Soát mạo từ (a/an/the), chia động từ ngôi 3 số ít, tính từ/trạng từ.
  • Cắt lặp; thay vì “very important”, dùng cụm chính xác hơn.
  • Kiểm tra 260–310 từ (tùy mục tiêu).
• Quản lý thời gian:
  • 5 phút phân tích đề + dàn ý, 25 phút viết, 5 phút soát lỗi.
  • Ưu tiên hoàn chỉnh body paragraphs trước, kết luận sau.

Kết bài

Chủ đề importance of financial planning for mental well-being không chỉ “hot” mà còn rất thực tế đối với thí sinh Việt Nam. Bạn cần chứng minh được mối quan hệ: kỹ năng tài chính tốt dẫn đến giảm lo âu, tăng cảm giác kiểm soát và an tâm. Hãy luyện 3 tầng bài mẫu trong bài viết này: nắm khung lập luận của Band 8-9, hoàn thiện độ mạch lạc của Band 7, và khắc phục lỗi phổ biến của Band 6. Lộ trình thực tế là 4–6 tuần luyện tập: mỗi tuần 2 bài, theo checklist, tập trung vào collocations và 6 cấu trúc “ăn điểm”.

Bắt đầu ngay: chọn 1 đề trong danh sách, lập dàn ý 5 phút, viết trong 30 phút và đăng bài để nhận nhận xét từ cộng đồng học. Khi bạn tích lũy được vốn từ chuyên đề, kỹ năng liên kết và ví dụ thực tiễn, band điểm sẽ tăng bền vững. Tài nguyên mở rộng: IELTS Liz (essay questions), British Council (Task 2 samples), IELTS-Blog (recent questions). Chúc bạn viết chắc, lập luận thuyết phục và đạt band mục tiêu.