Đầu tư vào tiền điện tử (cryptocurrency) đã trở thành một chủ đề nóng hổi trong những năm gần đây, và không có gì ngạc nhiên khi IELTS cũng đưa nội dung này vào đề thi Writing Task 2. Theo thống kê từ các trung tâm luyện thi uy tín, chủ đề liên quan đến công nghệ tài chính và tiền điện tử xuất hiện với tần suất ngày càng cao, đặc biệt từ năm 2022 đến nay. Đây là một chủ đề thử thách vì yêu cầu học viên phải có kiến thức về cả công nghệ và kinh tế, đồng thời cần diễn đạt quan điểm một cách cân bằng và logic.
Trong bài viết này, bạn sẽ học được cách tiếp cận một đề bài thực tế về cryptocurrency investment, với ba bài mẫu tương ứng band điểm 8-9, 6.5-7 và 5-6. Mỗi bài mẫu đều được phân tích kỹ lưỡng theo bốn tiêu chí chấm điểm của IELTS, kèm theo giải thích chi tiết về những yếu tố giúp bài đạt band điểm tương ứng. Bạn cũng sẽ tìm thấy phần từ vựng chuyên ngành quan trọng, các cấu trúc câu “ăn điểm” cao, và những lỗi sai điển hình mà học viên Việt Nam thường mắc phải.
Một số đề thi thực tế đã xuất hiện về chủ đề này bao gồm:
- “Some people believe that cryptocurrencies will replace traditional money in the future. To what extent do you agree or disagree?” (tháng 9/2023)
- “The rise of digital currencies presents both opportunities and risks for individual investors. Discuss both views and give your opinion.” (tháng 3/2023)
Đề Writing Task 2 Thực Hành
Many people, especially young adults, are now investing in cryptocurrencies despite the high risks involved. Some argue this shows financial innovation and personal freedom, while others believe it demonstrates irresponsible behavior that could lead to financial ruin. Discuss both views and give your own opinion.
Dịch đề: Nhiều người, đặc biệt là giới trẻ, hiện đang đầu tư vào tiền điện tử mặc dù có rủi ro cao. Một số người cho rằng điều này thể hiện sự đổi mới tài chính và quyền tự do cá nhân, trong khi những người khác tin rằng đây là hành vi vô trách nhiệm có thể dẫn đến phá sản tài chính. Thảo luận cả hai quan điểm và đưa ra ý kiến của bạn.
Phân tích đề bài:
Đây là dạng Discussion Essay (Discuss both views and give your opinion), một trong những dạng câu hỏi phổ biến nhất của IELTS Writing Task 2. Yêu cầu của đề bài rất rõ ràng:
- Thảo luận quan điểm thứ nhất: Đầu tư cryptocurrency thể hiện sự đổi mới và tự do tài chính
- Thảo luận quan điểm thứ hai: Đầu tư cryptocurrency là hành vi thiếu trách nhiệm, có thể gây phá sản
- Đưa ra quan điểm cá nhân: Bạn nghiêng về quan điểm nào hoặc có thể cân bằng cả hai
Các thuật ngữ quan trọng cần hiểu:
- Financial innovation: Đổi mới về mặt tài chính, sự thay đổi tích cực trong cách quản lý tiền bạc
- Personal freedom: Quyền tự do quyết định của cá nhân
- Irresponsible behavior: Hành vi thiếu tính toán, không có trách nhiệm
- Financial ruin: Phá sản, thua lỗ nghiêm trọng về tài chính
Những lỗi thường gặp của học viên Việt Nam:
- Chỉ tập trung vào một quan điểm và bỏ qua quan điểm còn lại
- Không đưa ra quan điểm cá nhân rõ ràng ở phần kết bài
- Sử dụng từ vựng chuyên ngành không chính xác (ví dụ: nhầm lẫn giữa “cryptocurrency” và “digital money”)
- Thiếu ví dụ cụ thể để minh họa cho các luận điểm
- Lạm dụng cụm từ “on the one hand… on the other hand” mà không có sự phát triển ý sâu
Cách tiếp cận chiến lược:
Với dạng đề này, bạn nên áp dụng cấu trúc 4 đoạn:
- Introduction: Paraphrase đề bài + nêu rõ bài viết sẽ thảo luận cả hai quan điểm và đưa ra ý kiến cá nhân
- Body 1: Phát triển quan điểm thứ nhất với 2-3 luận điểm và ví dụ cụ thể
- Body 2: Phát triển quan điểm thứ hai với 2-3 luận điểm và ví dụ cụ thể
- Conclusion: Tóm tắt ngắn gọn + nhấn mạnh quan điểm cá nhân
Mỗi body paragraph nên có khoảng 100-120 từ để đảm bảo phát triển ý đầy đủ.
Học viên Việt Nam phân tích đề IELTS Writing Task 2 về đầu tư tiền điện tử cryptocurrency
Bài Mẫu Band 8-9
Bài viết Band 8-9 thể hiện sự xuất sắc về mọi mặt: quan điểm rõ ràng và nhất quán, cấu trúc logic chặt chẽ, từ vựng phong phú và chính xác, cùng với ngữ pháp đa dạng không có lỗi đáng kể. Đặc biệt, bài viết ở band điểm này luôn có các ý tưởng sâu sắc, được phát triển đầy đủ với ví dụ thuyết phục.
The proliferation of cryptocurrency investment among young adults has sparked considerable debate regarding whether this trend represents financial progress or recklessness. While I acknowledge that digital currencies offer certain advantages in terms of autonomy and innovation, I believe the substantial risks involved make this investment vehicle unsuitable for most retail investors without proper financial education.
Proponents of cryptocurrency investment argue that it embodies the democratization of finance. Unlike traditional banking systems that require intermediaries and impose various restrictions, blockchain-based currencies enable individuals to control their assets directly, facilitating peer-to-peer transactions without geographical limitations. Moreover, early adopters of Bitcoin and Ethereum have witnessed exponential returns, with some investments appreciating by over 10,000% within a decade. This unprecedented wealth creation opportunity particularly appeals to younger generations who feel excluded from conventional wealth-building mechanisms such as property ownership, which has become increasingly unaffordable in many developed economies. Furthermore, the underlying blockchain technology represents genuine innovation that could revolutionize various sectors beyond finance, from supply chain management to healthcare record-keeping.
However, the counterargument that cryptocurrency speculation often reflects financial irresponsibility carries considerable weight. The extreme volatility inherent in crypto markets—where prices can fluctuate by 20-30% within a single day—makes these assets fundamentally different from traditional investments. Many young investors, lured by social media hype and fear of missing out, commit funds they cannot afford to lose without understanding the underlying technology or market dynamics. The collapse of platforms like FTX in 2022, which wiped out billions in investor savings, exemplifies how inadequate regulation and opaque practices can devastate unsophisticated investors. Additionally, the speculative nature of most cryptocurrency trading—focusing on price movements rather than intrinsic value—more closely resembles gambling than prudent investment.
In conclusion, while cryptocurrency investment does offer opportunities for financial innovation and substantial returns, I believe the risks currently outweigh the benefits for the majority of young investors. Rather than dismissing cryptocurrencies entirely, I would advocate for comprehensive financial literacy programs that enable individuals to make informed decisions about whether and how to allocate a small, affordable portion of their portfolio to these highly speculative assets.
Số từ: 318 từ
Phân Tích Band Điểm
| Tiêu chí | Band | Nhận xét |
|---|---|---|
| Task Response (Hoàn thành yêu cầu) | 9.0 | Bài viết thảo luận đầy đủ và cân bằng cả hai quan điểm với độ sâu ấn tượng. Quan điểm cá nhân được nêu rõ ràng ngay từ đoạn mở bài và được củng cố xuyên suốt bài viết. Các ý tưởng được phát triển toàn diện với ví dụ cụ thể như FTX collapse, Bitcoin returns 10,000%, tạo nên luận điểm thuyết phục. |
| Coherence & Cohesion (Mạch lạc & Liên kết) | 9.0 | Bài viết có cấu trúc logic hoàn hảo với sự phân đoạn rõ ràng. Các liên từ được sử dụng đa dạng và tinh tế (Furthermore, However, Additionally, Rather than) không gây cảm giác máy móc. Mỗi đoạn văn có topic sentence mạnh mẽ và supporting sentences liên kết chặt chẽ. Sử dụng cohesive devices nâng cao như “this unprecedented wealth creation opportunity” để tham chiếu lại ý trước đó. |
| Lexical Resource (Từ vựng) | 9.0 | Từ vựng xuất sắc với các collocations học thuật như “proliferation of”, “embodies the democratization”, “exponential returns”, “extreme volatility”, “opaque practices”. Sử dụng từ vựng chuyên ngành chính xác (retail investors, blockchain-based, intrinsic value). Paraphrasing hiệu quả: “financial ruin” → “wiped out… savings”, “irresponsible behavior” → “financial irresponsibility”. Không có lỗi về word choice. |
| Grammatical Range & Accuracy (Ngữ pháp) | 9.0 | Ngữ pháp đa dạng với nhiều cấu trúc phức tạp: mệnh đề quan hệ không xác định (which has become increasingly unaffordable), câu phức với nhiều mệnh đề (While I acknowledge that…, I believe…), cụm phân từ (lured by social media hype), passive voice (can be fluctuated). Không có lỗi ngữ pháp đáng kể. Các câu dài được kiểm soát tốt về punctuation. |
Các Yếu Tố Giúp Bài Này Được Chấm Điểm Cao
-
Thesis statement mạnh mẽ và tinh tế: Câu “While I acknowledge that digital currencies offer certain advantages… I believe the substantial risks involved make this investment vehicle unsuitable for most retail investors” thể hiện sự nhìn nhận cả hai mặt nhưng vẫn có quan điểm rõ ràng, tránh cực đoan.
-
Ví dụ cụ thể và thời sự: Việc đề cập đến vụ sụp đổ FTX năm 2022 và con số tăng trưởng 10,000% của Bitcoin cho thấy tác giả nắm bắt thông tin thực tế, không chỉ viết chung chung.
-
Từ vựng học thuật được sử dụng tự nhiên: Các cụm như “proliferation”, “democratization of finance”, “exponential returns”, “opaque practices” được lồng ghép một cách mượt mà, không gượng ép.
-
Cấu trúc câu đa dạng: Bài viết kết hợp câu đơn, câu ghép, câu phức, cùng với các cấu trúc nâng cao như cụm phân từ và mệnh đề quan hệ, tạo nhịp điệu tự nhiên.
-
Phát triển ý sâu rộng: Mỗi body paragraph không chỉ liệt kê lý do mà còn giải thích WHY và HOW. Ví dụ, đoạn 2 không chỉ nói “cryptocurrency offers advantages” mà giải thích cụ thể về democratization, peer-to-peer transactions, và kết nối với bối cảnh xã hội (affordable housing crisis).
-
Kết bài nuanced (tinh tế): Thay vì chỉ tóm tắt, kết bài đưa ra giải pháp thực tế (financial literacy programs), thể hiện tư duy phản biện cao.
-
Balanced discussion: Bài viết dành độ dài tương đương cho cả hai quan điểm (khoảng 115 từ cho mỗi body paragraph) trước khi đưa ra kết luận, đáp ứng đầy đủ yêu cầu “discuss both views”.
Bài Mẫu Band 6.5-7
Bài viết Band 6.5-7 thể hiện khả năng sử dụng tiếng Anh tốt với ý tưởng rõ ràng và cấu trúc hợp lý. Tuy nhiên, bài viết ở band điểm này có thể thiếu sự tinh tế trong cách diễn đạt, từ vựng chưa đa dạng bằng band 8-9, và một số ý tưởng chưa được phát triển sâu. Các lỗi ngữ pháp nhỏ có thể xuất hiện nhưng không ảnh hưởng nhiều đến khả năng hiểu.
Nowadays, many young people are investing their money in cryptocurrencies even though these investments are risky. Some people think this is a good way to make money and shows freedom, while others believe it is dangerous and irresponsible. In my opinion, while cryptocurrency can offer opportunities, young investors should be very careful.
On the one hand, cryptocurrencies provide several advantages for investors. Firstly, people can make a lot of profit because the prices of digital currencies like Bitcoin have increased dramatically in recent years. For example, some people who bought Bitcoin ten years ago became millionaires. Secondly, investing in cryptocurrency gives people more freedom because they do not need banks or governments to control their money. They can send and receive money directly to anyone in the world without paying high fees. This is especially useful for young people who want to be independent and do not trust traditional financial institutions. Moreover, learning about cryptocurrency and blockchain technology can help young people develop valuable skills for the future job market.
On the other hand, there are serious risks associated with cryptocurrency investment that cannot be ignored. The main problem is that cryptocurrency prices change very quickly and unpredictably. Many young investors have lost all their savings because they invested too much money without understanding how the market works. Additionally, there are many scams and fraudulent schemes in the cryptocurrency world. Some companies have stolen investors’ money and disappeared, leaving people with nothing. Furthermore, because cryptocurrencies are not regulated by governments, investors do not have any protection if something goes wrong. Young people might make emotional decisions based on social media hype instead of careful research, which can lead to financial problems.
In conclusion, while cryptocurrency investment offers the possibility of high returns and financial independence, I believe young people need to approach it with caution. They should only invest money they can afford to lose and should educate themselves thoroughly before making any decisions. A balanced approach is necessary to enjoy the benefits while avoiding the dangers.
Số từ: 289 từ
Phân Tích Band Điểm
| Tiêu chí | Band | Nhận xét |
|---|---|---|
| Task Response (Hoàn thành yêu cầu) | 7.0 | Bài viết thảo luận cả hai quan điểm và có đưa ra ý kiến cá nhân rõ ràng. Tuy nhiên, các ý tưởng chưa được phát triển sâu bằng bài Band 8-9. Ví dụ còn khá chung chung (some people became millionaires) thay vì số liệu cụ thể. Quan điểm cá nhân có nhưng chưa được nhấn mạnh xuyên suốt bài viết. |
| Coherence & Cohesion (Mạch lạc & Liên kết) | 6.5 | Cấu trúc tổng thể rõ ràng với 4 đoạn chuẩn. Sử dụng linking words cơ bản đúng (Firstly, Secondly, Additionally, Furthermore) nhưng hơi máy móc. Thiếu các cohesive devices tinh tế hơn để tham chiếu. Mỗi đoạn có topic sentence nhưng supporting sentences chưa liên kết chặt chẽ bằng bài Band 8-9. |
| Lexical Resource (Từ vựng) | 6.5 | Từ vựng đủ để truyền đạt ý nhưng chưa đa dạng và học thuật như Band 8-9. Sử dụng một số collocations tốt (serious risks, emotional decisions, fraudulent schemes) nhưng còn nhiều cụm từ đơn giản (make a lot of profit, very quickly). Paraphrasing có nhưng chưa hiệu quả (financial ruin → lost all their savings là tốt, nhưng irresponsible behavior không được paraphrase rõ). |
| Grammatical Range & Accuracy (Ngữ pháp) | 7.0 | Sử dụng khá đa dạng cấu trúc câu với một số câu phức (even though, while, because). Có mệnh đề quan hệ và cụm phân từ nhưng không phức tạp bằng Band 8-9. Phần lớn câu đúng ngữ pháp với một vài lỗi nhỏ không ảnh hưởng nghiêm trọng đến ý nghĩa. Sử dụng modal verbs đúng (should, can, might). |
So Sánh Với Bài Band 8-9
-
Về giới thiệu đề bài:
- Band 8-9: “The proliferation of cryptocurrency investment among young adults has sparked considerable debate” (sử dụng từ vựng học thuật “proliferation”, “sparked considerable debate”)
- Band 6.5-7: “Nowadays, many young people are investing their money in cryptocurrencies” (đơn giản, bắt đầu với “Nowadays” khá phổ thông)
-
Về ví dụ cụ thể:
- Band 8-9: Đưa ra số liệu cụ thể “10,000% appreciation”, đề cập vụ việc thực tế “FTX collapse in 2022”
- Band 6.5-7: Ví dụ chung chung “some people who bought Bitcoin ten years ago became millionaires” không có con số cụ thể
-
Về từ vựng chuyên ngành:
- Band 8-9: retail investors, blockchain-based currencies, intrinsic value, opaque practices, exponential returns
- Band 6.5-7: digital currencies, blockchain technology, fraudulent schemes (ít thuật ngữ chuyên sâu hơn)
-
Về cấu trúc câu:
- Band 8-9: “The collapse of platforms like FTX in 2022, which wiped out billions in investor savings, exemplifies how inadequate regulation and opaque practices can devastate unsophisticated investors” (câu phức tạp với mệnh đề quan hệ, nhiều mệnh đề phụ)
- Band 6.5-7: “Some companies have stolen investors’ money and disappeared, leaving people with nothing” (câu đơn giản hơn, ít mệnh đề phụ thuộc)
-
Về phát triển ý:
- Band 8-9: Mỗi luận điểm được giải thích WHY và HOW, có kết nối với bối cảnh xã hội rộng hơn
- Band 6.5-7: Luận điểm được nêu và giải thích nhưng chưa có chiều sâu, thiếu kết nối với big picture
-
Về kết bài:
- Band 8-9: Đưa ra giải pháp cụ thể (financial literacy programs), thể hiện tư duy phê phán
- Band 6.5-7: Tóm tắt và lời khuyên chung (approach with caution, educate themselves) nhưng chưa có giải pháp cụ thể
Đối với những học viên đang ở Band 6.5-7, hãy đặt mục tiêu không nói về cryptocurrency investment mà tìm hiểu các nội dung liên quan như should governments regulate the rise of cryptocurrencies để mở rộng hiểu biết và có thêm ý tưởng phát triển bài viết của mình.
Bài Mẫu Band 5-6
Bài viết Band 5-6 thể hiện khả năng diễn đạt cơ bản nhưng còn nhiều hạn chế về từ vựng, ngữ pháp và cách phát triển ý. Bài viết ở band điểm này thường có lỗi ngữ pháp ảnh hưởng đến độ rõ ràng, từ vựng lặp lại, và ý tưởng chưa được phát triển đầy đủ. Tuy nhiên, người đọc vẫn có thể hiểu được message chính.
In these days, cryptocurrency is very popular and many young people want to invest in it. Some people think it is good idea because they can make money, but other people say it is too dangerous. I will discuss both sides in this essay.
First, cryptocurrency have many benefits. Young people can get rich quickly if they buy cryptocurrency. For example, Bitcoin price is increasing every year and people who buy it before can sell now and make profit. Also, cryptocurrency give people freedom because they don’t need go to bank. They can use their phone to send money to their friends or family in other countries very fast. This is very convenient for young people. Another good thing is that young people can learn new technology which is important for their future career. Many companies now need people who know about cryptocurrency and blockchain.
However, there are also many problems with cryptocurrency investment. The biggest problem is that it is very risky. The price of cryptocurrency can go down very fast and people can lose their money. Many young people don’t have experience and they invest all their money without thinking carefully. Sometimes they see on social media that other people are making money, so they want to invest too, but this is not good. Also, there are many bad people on the internet who want to steal money. They create fake cryptocurrency websites and take people’s money. Young people can easily be cheated because they are not careful. Government don’t control cryptocurrency, so if people lose money, nobody can help them get it back.
In conclusion, I think cryptocurrency investment have both good and bad sides. Young people can make money and learn new skills, but they also can lose everything if they are not careful. My opinion is young people should learn more about it before they invest and they should only invest small money.
Số từ: 267 từ
Phân Tích Band Điểm
| Tiêu chí | Band | Nhận xét |
|---|---|---|
| Task Response (Hoàn thành yêu cầu) | 5.5 | Bài viết có cố gắng thảo luận cả hai quan điểm nhưng phát triển ý còn rất hạn chế và bề mặt. Các ví dụ quá chung chung và thiếu cụ thể. Quan điểm cá nhân có nhưng mờ nhạt và không được thể hiện rõ ràng ở phần mở bài. Một số ý tưởng lặp lại (make money, lose money) mà không có sự phát triển sâu. |
| Coherence & Cohesion (Mạch lạc & Liên kết) | 5.5 | Có cấu trúc cơ bản với 4 đoạn nhưng việc sử dụng linking words còn hạn chế và lặp lại (Also, However, For example). Thiếu cohesive devices để tham chiếu giữa các câu. Một số câu không liên kết tốt với nhau, gây cảm giác rời rạc. Đoạn văn có topic sentence nhưng supporting ideas chưa được tổ chức logic. |
| Lexical Resource (Từ vựng) | 5.5 | Từ vựng còn rất hạn chế và lặp lại nhiều (make money xuất hiện 3 lần, young people lặp lại liên tục). Có nhiều lỗi về word choice và collocation (think it is good idea thiếu article, price is increasing không tự nhiên). Thiếu từ vựng chuyên ngành, sử dụng từ ngữ đơn giản (bad people thay vì scammers/fraudsters). Paraphrasing gần như không có. |
| Grammatical Range & Accuracy (Ngữ pháp) | 5.5 | Sử dụng chủ yếu câu đơn và một số câu ghép cơ bản. Có nhiều lỗi ngữ pháp ảnh hưởng đến độ rõ ràng: lỗi subject-verb agreement (cryptocurrency have, government don’t control), thiếu article (it is good idea), lỗi về thì (who buy it before), cấu trúc câu sai (they don’t need go to bank). Tuy nhiên, message chính vẫn có thể hiểu được. |
Những Lỗi Sai Của Bài – Phân Tích & Giải Thích
| Lỗi sai | Loại lỗi | Sửa lại | Giải thích |
|---|---|---|---|
| In these days | Collocation | Nowadays / These days | “In these days” không phải cụm từ chuẩn trong tiếng Anh. Ta dùng “Nowadays” (một từ) hoặc “These days” (không có “in”). |
| think it is good idea | Article | think it is a good idea | Danh từ đếm được số ít trong tiếng Anh bắt buộc phải có article (a/an/the). Đây là lỗi rất phổ biến của học viên Việt vì tiếng Việt không có mạo từ. |
| cryptocurrency have | Subject-verb agreement | cryptocurrency has / cryptocurrencies have | “Cryptocurrency” là danh từ số ít nên động từ phải là “has”. Nếu muốn dùng “have” thì chủ ngữ phải là “cryptocurrencies” (số nhiều). |
| Bitcoin price is increasing | Tense/Expression | Bitcoin’s price has increased / Bitcoin prices have risen | Cần sử dụng sở hữu cách “Bitcoin’s price” hoặc nói “Bitcoin prices”. Ngoài ra, dùng Present Perfect (has increased) phù hợp hơn khi nói về xu hướng từ quá khứ đến hiện tại. “Is increasing” chỉ hành động đang diễn ra ngay lúc này. |
| who buy it before | Tense | who bought it earlier / who bought it years ago | Sự kiện mua Bitcoin xảy ra trong quá khứ nên phải dùng Past Simple “bought”, không phải “buy”. “Before” đơn lẻ không rõ nghĩa, nên thay bằng “earlier” hoặc cụ thể hơn “years ago”. |
| they don’t need go to bank | Verb pattern | they don’t need to go to the bank | Sau “need” trong câu phủ định/nghi vấn phải có “to” + infinitive: “need to go”. Ngoài ra, “bank” là danh từ đếm được nên cần article “the” hoặc “a”. |
| Government don’t control | Subject-verb agreement | Governments don’t control / The government doesn’t control | “Government” số ít đi với “doesn’t”, “governments” số nhiều đi với “don’t”. Cần article “the” nếu nói về chính phủ nói chung. |
| can go down very fast | Word choice | can drop/fall/plummet rapidly | “Go down” quá đơn giản cho IELTS. Dùng “drop”, “fall” hoặc “plummet” (giảm mạnh) học thuật hơn. “Very fast” nên thay bằng “rapidly/dramatically”. |
| bad people on the internet | Word choice | scammers/fraudsters/cybercriminals | “Bad people” là ngôn ngữ quá đơn giản, như trẻ con. Trong bối cảnh tài chính, dùng “scammers” (kẻ lừa đảo), “fraudsters” (kẻ gian lận) chuyên nghiệp hơn. |
| can be cheated | Passive voice usage | can be deceived/defrauded | “Cheat” thường dùng ở dạng chủ động hơn. Với passive, “be deceived” (bị lừa dối) hoặc “be defrauded” (bị lừa đảo tài chính) phù hợp hơn. |
| nobody can help them get it back | Word choice | there is no recourse/no way to recover their funds | Cách diễn đạt “nobody can help them” quá đơn giản. Dùng “there is no recourse” (không có biện pháp khắc phục) hoặc “no way to recover their funds” học thuật và chính xác hơn. |
| have both good and bad sides | Collocation | has both advantages and disadvantages / has both benefits and drawbacks | “Good and bad sides” là cách nói thông tục. Trong IELTS, dùng “advantages and disadvantages” hoặc “benefits and drawbacks” chuẩn học thuật hơn. Chú ý “investment” là danh từ số ít nên động từ là “has”. |
| My opinion is | Expression | In my opinion / From my perspective / I believe that | “My opinion is” + noun clause nghe cứng nhắc. Dùng “In my opinion” hoặc “I believe that” tự nhiên hơn. |
| small money | Collocation | a small amount of money / limited funds | “Small money” không phải collocation đúng. Tiền là uncountable noun nên ta nói “a small amount of money” hoặc “limited funds”. |
Phân tích lỗi sai ngữ pháp phổ biến trong bài IELTS Writing về đầu tư cryptocurrency
Cách Cải Thiện Từ Band 6 Lên Band 7
-
Mở rộng từ vựng chuyên ngành: Thay vì lặp lại “make money”, hãy học các từ đồng nghĩa như “generate profits”, “yield returns”, “earn substantial income”. Thay “lose money” bằng “incur losses”, “suffer financial setbacks”. Học các thuật ngữ tài chính cơ bản: portfolio, asset allocation, market volatility, liquidity.
-
Sử dụng ví dụ cụ thể có số liệu: Thay vì nói “Bitcoin price is increasing every year”, hãy nghiên cứu và viết “Bitcoin’s value increased from approximately $1,000 in 2017 to nearly $20,000 by the end of that year”. Con số cụ thể làm bài viết thuyết phục hơn nhiều.
-
Cải thiện cấu trúc câu: Tập luyện viết câu phức với nhiều mệnh đề. Ví dụ, thay vì “Cryptocurrency give people freedom because they don’t need go to bank”, viết “Cryptocurrencies provide individuals with financial autonomy by eliminating the need for traditional banking intermediaries”.
-
Học cách paraphrase hiệu quả: Không lặp lại “young people” liên tục. Thay thế bằng “millennials and Gen Z investors”, “retail investors”, “novice traders”, “the younger generation”. Điều này thể hiện lexical resource phong phú.
-
Phát triển ý sâu hơn với reasoning: Mỗi luận điểm cần có WHY và CONSEQUENCE. Ví dụ: “Cryptocurrencies are risky” (claim) → “because prices fluctuate dramatically” (reason) → “which can result in substantial financial losses for inexperienced investors” (consequence).
-
Sửa lỗi ngữ pháp cơ bản: Tập trung vào các lỗi phổ biến của người Việt:
- Subject-verb agreement: cryptocurrency has (NOT have)
- Articles: a good idea, the bank, the government
- Verb patterns: need to go (NOT need go)
- Tenses: who bought (NOT who buy)
-
Sử dụng cohesive devices đa dạng: Thay vì lặp lại “Also, However, For example”, học các linking words khác: Furthermore, Moreover, Nevertheless, In addition, Consequently, For instance, To illustrate, In contrast.
Nếu bạn quan tâm đến cách công nghệ tài chính đang thay đổi ngành tài chính truyền thống, hãy tham khảo bài viết về how fintech startups disrupt traditional finance để có thêm ý tưởng và từ vựng liên quan.
Từ Vựng Quan Trọng Cần Nhớ
| Từ/Cụm từ | Loại từ | Phiên âm | Nghĩa tiếng Việt | Ví dụ | Collocations |
|---|---|---|---|---|---|
| Proliferation | (n) | /prəˌlɪf.əˈreɪ.ʃən/ | Sự gia tăng nhanh chóng, sự phổ biến rộng rãi | The proliferation of cryptocurrency investment has raised concerns among regulators. | rapid proliferation, nuclear proliferation, proliferation of technology |
| Retail investor | (n) | /ˈriː.teɪl ɪnˈves.tər/ | Nhà đầu tư cá nhân, nhà đầu tư nhỏ lẻ (không phải tổ chức) | Most retail investors lack the expertise to evaluate crypto assets properly. | protect retail investors, retail investor sentiment, attract retail investors |
| Exponential returns | (n) | /ˌek.spəˈnen.ʃəl rɪˈtɜːnz/ | Lợi nhuận tăng trưởng theo cấp số nhân | Early Bitcoin adopters enjoyed exponential returns on their investments. | generate exponential returns, expect exponential returns, deliver exponential returns |
| Extreme volatility | (n) | /ɪkˈstriːm ˌvɒl.əˈtɪl.ə.ti/ | Sự biến động cực kỳ mạnh (về giá cả) | The extreme volatility of crypto markets deters conservative investors. | experience extreme volatility, periods of extreme volatility, characterized by extreme volatility |
| Democratization of finance | (n phrase) | /dɪˌmɒk.rə.taɪˈzeɪ.ʃən əv ˈfaɪ.næns/ | Sự dân chủ hóa tài chính (mọi người đều có thể tiếp cận) | Blockchain technology enables the democratization of finance. | promote democratization of finance, drive democratization, lead to democratization |
| Opaque practices | (n) | /əʊˈpeɪk ˈpræk.tɪ.sɪz/ | Các hoạt động thiếu minh bạch, không rõ ràng | Many crypto exchanges engage in opaque practices that mislead investors. | opaque business practices, opaque trading practices, eliminate opaque practices |
| Wipe out | (phrasal verb) | /waɪp aʊt/ | Xóa sổ, làm mất sạch (tiền bạc, tài sản) | The market crash wiped out billions in investor savings overnight. | completely wipe out, wipe out savings, wipe out gains |
| Speculative nature | (n) | /ˈspek.jə.lə.tɪv ˈneɪ.tʃər/ | Tính chất đầu cơ, mang tính đánh bạc | The speculative nature of cryptocurrency trading resembles gambling. | highly speculative nature, speculative nature of investments, recognize speculative nature |
| Intrinsic value | (n) | /ɪnˈtrɪn.zɪk ˈvæl.juː/ | Giá trị nội tại, giá trị thực sự | Critics argue that cryptocurrencies lack intrinsic value. | determine intrinsic value, assess intrinsic value, based on intrinsic value |
| Fraudulent schemes | (n) | /ˈfrɔː.dʒə.lənt skiːmz/ | Các âm mưu lừa đảo, kế hoạch gian lận | Unsophisticated investors often fall victim to fraudulent schemes. | expose fraudulent schemes, fraudulent investment schemes, protect against fraudulent schemes |
| Financial literacy | (n) | /faɪˈnæn.ʃəl ˈlɪt.ər.ə.si/ | Hiểu biết về tài chính, khả năng quản lý tài chính | Improving financial literacy is essential before investing in crypto. | promote financial literacy, lack financial literacy, financial literacy programs |
| Portfolio allocation | (n) | /pɔːtˈfəʊ.li.əʊ ˌæl.əˈkeɪ.ʃən/ | Sự phân bổ danh mục đầu tư | Experts recommend limiting crypto to 5-10% of total portfolio allocation. | optimal portfolio allocation, portfolio allocation strategy, adjust portfolio allocation |
| Market dynamics | (n) | /ˈmɑː.kɪt daɪˈnæm.ɪks/ | Các yếu tố động thái thị trường, cơ chế vận hành thị trường | Understanding market dynamics is crucial for successful crypto trading. | complex market dynamics, changing market dynamics, influence market dynamics |
| Peer-to-peer transactions | (n) | /pɪər tə pɪər trænˈzæk.ʃənz/ | Giao dịch ngang hàng (trực tiếp giữa hai bên) | Blockchain enables peer-to-peer transactions without intermediaries. | facilitate peer-to-peer transactions, peer-to-peer transaction network, secure peer-to-peer transactions |
| Regulatory framework | (n) | /ˈreɡ.jə.lə.tər.i ˈfreɪm.wɜːk/ | Khung pháp lý, khuôn khổ quản lý | The absence of a clear regulatory framework creates uncertainty for investors. | establish regulatory framework, comprehensive regulatory framework, lack regulatory framework |
Những từ vựng trên không chỉ hữu ích cho chủ đề cryptocurrency mà còn áp dụng được cho nhiều đề tài về kinh tế, công nghệ và xã hội trong IELTS Writing Task 2. Hãy tập viết câu với mỗi từ để ghi nhớ lâu hơn.
Cấu Trúc Câu Dễ “Ăn Điểm” Cao
1. Câu phức với mệnh đề nhượng bộ (Concessive clause)
Công thức: While/Although/Though + clause 1, clause 2
Ví dụ từ bài Band 8-9: While I acknowledge that digital currencies offer certain advantages in terms of autonomy and innovation, I believe the substantial risks involved make this investment vehicle unsuitable for most retail investors.
Tại sao cấu trúc này ghi điểm cao: Câu này thể hiện khả năng tư duy phản biện (critical thinking) bằng cách thừa nhận một quan điểm trước khi đưa ra quan điểm đối lập. Điều này cho thấy người viết có khả năng nhìn nhận vấn đề từ nhiều góc độ, đáp ứng yêu cầu của dạng bài Discussion. Cấu trúc này cũng giúp tránh viết quá cực đoan hoặc thiếu nuance.
Ví dụ bổ sung:
- Although cryptocurrency investment offers the potential for high returns, the extreme volatility makes it unsuitable for risk-averse individuals.
- While blockchain technology represents genuine innovation, its application in speculative trading raises serious concerns.
- Though young investors are attracted to the independence crypto offers, they often lack the financial literacy to manage associated risks.
Lỗi thường gặp: Học viên Việt Nam hay viết “Although… but…” trong cùng một câu, điều này sai vì “although” và “but” đều là conjunction, không thể dùng cùng lúc. Chỉ dùng một trong hai: “Although it is risky, many people invest” HOẶC “It is risky, but many people invest.”
2. Mệnh đề quan hệ không xác định (Non-defining relative clause)
Công thức: Main clause, which/who + clause, continuation
Ví dụ từ bài Band 8-9: The collapse of platforms like FTX in 2022, which wiped out billions in investor savings, exemplifies how inadequate regulation and opaque practices can devastate unsophisticated investors.
Tại sao cấu trúc này ghi điểm cao: Mệnh đề quan hệ không xác định (có dấu phзапятая) giúp thêm thông tin bổ sung vào câu mà không làm gián đoạn luồng ý chính. Cấu trúc này thể hiện khả năng viết câu phức tạp với nhiều lớp thông tin, đồng thời sử dụng punctuation chính xác – một yếu tố quan trọng trong tiêu chí Grammatical Range.
Ví dụ bổ sung:
- Bitcoin, which was launched in 2009, has experienced dramatic price fluctuations throughout its history.
- Many young investors, who are influenced by social media hype, make impulsive decisions without proper research.
- Blockchain technology, which underpins cryptocurrencies, has applications far beyond digital currencies.
Lỗi thường gặp: Học viên thường quên dấu phẩy trước và sau mệnh đề quan hệ không xác định, hoặc nhầm lẫn với mệnh đề quan hệ xác định (defining relative clause – không có dấu phẩy). Nhớ rằng: nếu thông tin có thể bỏ đi mà câu vẫn có nghĩa → dùng dấu phẩy; nếu thông tin thiết yếu → không dùng dấu phẩy.
3. Cụm phân từ (Participle phrases)
Công thức: V-ing/V-ed + object/complement, main clause HOẶC Main clause, V-ing/V-ed + object/complement
Ví dụ từ bài Band 8-9: Many young investors, lured by social media hype and fear of missing out, commit funds they cannot afford to lose without understanding the underlying technology or market dynamics.
Tại sao cấu trúc này ghi điểm cao: Cụm phân từ giúp nén thông tin một cách ngắn gọn và học thuật. Thay vì viết hai câu riêng biệt “Young investors are lured by social media. They commit funds they cannot afford”, người viết sử dụng participle phrase để kết hợp thông tin một cách mượt mà. Đây là dấu hiệu của Grammatical Range cao.
Ví dụ bổ sung:
- Lacking adequate financial education, many retail investors rely on unreliable sources for investment advice.
- Influenced by success stories on social media, young people often overlook the risks associated with crypto trading.
- Having witnessed the dramatic rise of Bitcoin, numerous investors entered the market during its peak, subsequently suffering significant losses.
Lỗi thường gặp: Dangling participle – khi chủ ngữ của cụm phân từ không khớp với chủ ngữ của mệnh đề chính. Ví dụ SAI: “Being highly volatile, investors should avoid cryptocurrencies” (nghe như investors are volatile). ĐÚNG: “Being highly volatile, cryptocurrencies should be approached with caution by investors.”
4. Câu chẻ (Cleft sentences) – It is… that/who…
Công thức: It is + noun phrase + that/who + clause
Ví dụ từ bài Band 8-9: It is the speculative nature of most cryptocurrency trading—focusing on price movements rather than intrinsic value—that more closely resembles gambling than prudent investment.
Tại sao cấu trúc này ghi điểm cao: Câu chẻ giúp nhấn mạnh một phần cụ thể của câu, thu hút sự chú ý của người đọc vào điểm quan trọng nhất. Cấu trúc này thể hiện khả năng điều khiển focus và emphasis trong câu – một kỹ năng viết cao cấp. Nó cũng làm cho bài viết có variation về sentence structure.
Ví dụ bổ sung:
- It is the lack of regulation that makes cryptocurrency markets particularly vulnerable to manipulation.
- It was the collapse of FTX that highlighted the dangers of centralized crypto exchanges.
- It is young investors who are most susceptible to FOMO-driven trading decisions.
Lỗi thường gặp: Dùng sai động từ “be” theo thì hoặc số lượng. Ví dụ: “It are the risks that concern me” (SAI) → “It is the risks that concern me” (ĐÚNG). Ngoài ra, học viên hay quên dùng “that” sau phần được nhấn mạnh.
Các cấu trúc ngữ pháp band cao trong IELTS Writing về chủ đề cryptocurrency
5. Câu điều kiện Mixed (Mixed conditional)
Công thức: If + past perfect, would + infinitive (hoặc ngược lại)
Ví dụ tương tự: If regulatory frameworks had been established earlier, fewer investors would currently be facing substantial losses.
Tại sao cấu trúc này ghi điểm cao: Câu điều kiện mixed thể hiện khả năng sử dụng thì một cách chính xác và hiểu rõ mối quan hệ giữa quá khứ và hiện tại. Cấu trúc này ít phổ biến hơn các loại câu điều kiện cơ bản nên khi sử dụng đúng sẽ nâng điểm Grammatical Range. Nó thể hiện một tình huống giả định trong quá khứ với hậu quả ở hiện tại hoặc ngược lại.
Ví dụ bổ sung:
- If investors had understood the technology better, they would not be vulnerable to scams today.
- If cryptocurrency platforms were properly regulated now, the 2022 FTX scandal might not have occurred.
- If Bitcoin had maintained its stability, it would be considered a viable currency rather than a speculative asset today.
Lỗi thường gặp: Nhầm lẫn giữa các loại câu điều kiện. Học viên Việt Nam thường dùng “If… will…” (Type 1) cho mọi tình huống. Với mixed conditional, cần phân biệt rõ: điều kiện ở quá khứ (had + past participle) với kết quả ở hiện tại (would + infinitive) hoặc ngược lại.
6. Đảo ngữ (Inversion) để nhấn mạnh
Công thức: Negative adverb + auxiliary verb + subject + main verb
Ví dụ tương tự: Not only do cryptocurrencies offer potential financial gains, but they also provide educational opportunities in emerging technologies.
Tại sao cấu trúc này ghi điểm cao: Đảo ngữ là một trong những cấu trúc nâng cao nhất trong tiếng Anh, thường xuất hiện trong văn viết trang trọng và học thuật. Sử dụng đúng đảo ngữ cho thấy người viết có khả năng ngữ pháp cao cấp và hiểu rõ formal register. Cấu trúc này cũng tạo emphasis mạnh mẽ cho ý quan trọng.
Ví dụ bổ sung:
- Rarely do retail investors fully comprehend the technological complexities underlying blockchain systems.
- Never before has a financial innovation polarized public opinion as dramatically as cryptocurrency.
- Only when comprehensive regulation is implemented can investor protection be adequately ensured.
- Under no circumstances should inexperienced investors commit their entire savings to cryptocurrency.
Lỗi thường gặp: Quên đảo trợ động từ lên trước chủ ngữ. Ví dụ SAI: “Not only cryptocurrencies offer gains” → ĐÚNG: “Not only do cryptocurrencies offer gains”. Ngoài ra, một số học viên dùng đảo ngữ quá nhiều, làm bài viết trở nên cứng nhắc và không tự nhiên. Nên sử dụng đảo ngữ 1-2 lần trong toàn bài để tạo điểm nhấn.
Khi bạn nắm vững các cấu trúc trên và biết cách áp dụng linh hoạt, band điểm 7.0-8.0 cho Grammatical Range & Accuracy hoàn toàn trong tầm tay. Hãy nhớ rằng, không nên cố nhồi nhét tất cả các cấu trúc phức tạp vào một bài viết. Thay vào đó, hãy chọn 3-4 cấu trúc phù hợp với ý tưởng của bạn và sử dụng chúng một cách tự nhiên.
Nếu bạn muốn tìm hiểu sâu hơn về các rủi ro và lợi ích của giao dịch tiền điện tử, bài viết về cryptocurrency trading risks and rewards sẽ cung cấp thêm những góc nhìn hữu ích và từ vựng bổ sung.
Kết Bài
Chủ đề đầu tư tiền điện tử trong IELTS Writing Task 2 là một đề tài đương đại và thử thách, đòi hỏi bạn phải có khả năng cân bằng giữa kiến thức chuyên môn và kỹ năng viết học thuật. Qua ba bài mẫu với các band điểm khác nhau, bạn đã thấy rõ sự khác biệt về cách phát triển ý tưởng, sử dụng từ vựng và cấu trúc ngữ pháp giữa các mức độ.
Để đạt band điểm cao, hãy nhớ những điểm chính sau:
Về Task Response: Luôn đảm bảo trả lời đầy đủ yêu cầu của đề bài. Với dạng Discussion essay, bạn cần thảo luận CẢ HAI quan điểm với độ dài tương đương trước khi đưa ra ý kiến cá nhân. Mỗi luận điểm cần được phát triển sâu với ví dụ cụ thể, số liệu thực tế nếu có thể, và giải thích rõ ràng về WHY và HOW.
Về Coherence & Cohesion: Tổ chức bài viết theo cấu trúc rõ ràng với introduction, 2 body paragraphs và conclusion. Sử dụng đa dạng cohesive devices nhưng tránh lạm dụng các cụm từ sáo mòn như “On the one hand… On the other hand”. Hãy thử các liên từ tinh tế hơn như Furthermore, Nevertheless, Consequently để tạo sự liên kết tự nhiên giữa các ý.
Về Lexical Resource: Đầu tư thời gian học từ vựng chuyên ngành và các collocations phổ biến. Thay vì học từ đơn lẻ, hãy học cả cụm từ (exponential returns, extreme volatility, opaque practices). Luyện tập paraphrasing thường xuyên để tránh lặp từ. Đặc biệt chú ý đến các từ vựng liên quan đến tài chính, công nghệ và rủi ro – những chủ đề xuất hiện thường xuyên trong IELTS.
Về Grammatical Range & Accuracy: Không cần phải dùng tất cả các cấu trúc phức tạp, nhưng hãy đảm bảo bạn có ít nhất 3-4 loại câu khác nhau trong bài viết: câu đơn, câu ghép, câu phức với mệnh đề quan hệ, cụm phân từ, và có thể một câu chẻ hoặc đảo ngữ để tạo điểm nhấn. Quan trọng nhất là viết CHÍNH XÁC – một câu đơn giản không lỗi tốt hơn một câu phức tạp sai ngữ pháp.
Lời khuyên đặc biệt cho học viên Việt Nam: Các lỗi phổ biến nhất của chúng ta là articles (a/an/the), subject-verb agreement và verb patterns. Hãy dành thời gian ôn tập kỹ ba phần này. Ngoài ra, đừng cố học thuộc mẫu câu hoặc đoạn văn để áp dụng máy móc – giám khảo IELTS dễ dàng nhận ra điều này. Thay vào đó, hãy hiểu rõ cách hoạt động của mỗi cấu trúc và luyện tập tạo câu riêng với chủ đề đa dạng.
Về mặt thực hành, tôi khuyên bạn nên viết ít nhất 2-3 bài mỗi tuần với các chủ đề khác nhau. Sau khi viết, hãy tự chấm bài theo bốn tiêu chí hoặc nhờ giáo viên/bạn bè góp ý. Đặc biệt chú ý đến việc phát triển ý – đây là điểm yếu phổ biến của nhiều học viên Việt Nam, khi chúng ta thường liệt kê nhiều ý nhưng không giải thích sâu.
Cuối cùng, hãy nhớ rằng IELTS Writing không chỉ đánh giá khả năng tiếng Anh mà còn đánh giá tư duy phản biện và khả năng lập luận logic của bạn. Đọc nhiều bài báo tiếng Anh về các chủ đề xã hội, kinh tế, công nghệ không chỉ giúp bạn có thêm ý tưởng mà còn cải thiện cách diễn đạt tự nhiên.
Với sự chuẩn bị kỹ lưỡng và thực hành đều đặn, tôi tin rằng bạn hoàn toàn có thể đạt được band điểm mục tiêu trong IELTS Writing Task 2. Chúc bạn học tập hiệu quả và thành công trong kỳ thi sắp tới!
Nếu bạn quan tâm đến các chiến lược tiết kiệm tiền với lãi suất cao như một phương án an toàn hơn so với cryptocurrency, hãy xem thêm bài viết về pros and cons of high-interest savings để có cái nhìn toàn diện hơn về các lựa chọn tài chính khác nhau.
